nov 2021 Vliegtuigberging Short Stirling BK716 bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog

We lezen de nacht van 29 op 30 maart 1943. Een bommenwerper van het type Short Stirling BK716 vertrekt voor zijn bombardementsvlucht op Berlijn. De BK716 weet zijn doel te bereiken en zijn bommen boven Berlijn af te werpen. Maar op weg naar zijn thuisbasis verdwijnt het van de radar. Jarenlang zijn het toestel en zijn bemanning spoorloos. Tot 2008: in het Markermeer, niet ver van gemaal De Blocq van Kuffeler, worden de resten aangetroffen van een Short Stirling……

Bij de aanval op Berlijn zijn er in totaal 329 vliegtuigen ingezet: 162 Lancasters, 103 Halifaxes, en 64 Stirlings. Bij de missie zijn er 21 bommenwerpers verloren gegaan: 11x een Lancaster, 7x een Halifax en 3x een Stirling, waaronder dus deze Short Stirling BK716. Aan boord waren zeven jongemannen: vijf Britten en twee Canadezen. Na enkele onderzoeken is eigenlijk niet duidelijk wat er precies met de BK-716 onderweg gebeurd is. Wel is duidelijk dat alle bemanningsleden als vermist op de ‘Runnymede Memorial’ vermeld staan.

Onder de vlag van de door de Nederlandse overheid ingestelde regeling ‘Nationaal programma berging vliegtuigwrakken met nog vermiste vliegers uit de Tweede Wereldoorlog’, pakt de gemeente Almere door en besluit het vliegtuig te laten bergen door een ervaren bedrijf. Echter voor het vliegtuig daadwerkelijk geborgen kan worden, moeten er nog eerst een aantal belangrijke onderzoeken worden verricht. Assist Explore b.v. -een bedrijf, gespecialiseerd in Archeologisch-, Explosieven- en Milieukundig gerelateerde vraagstukken- wordt ingeschakeld.

Programma van Eisen
Bij een berging als deze kan het archeologisch onderzoek een grote bijdrage leveren aan het volledig en correct vertellen van het verhaal achter deze crash.
De gemeente Almere ziet het belang van de Archeologische inzet en geeft Assist Explore opdracht voor het opstellen van een PVE, een Programma van Eisen. Hoewel vliegtuigresten uit de Tweede Wereldoorlog tegenwoordig als zogenoemde “Conflictarcheologie” kunnen worden aangemerkt, is het zeker mogelijk dat tijdens de bergingsactiviteiten ook oudere archeologische vondsten worden gedaan die niet tot het vliegtuigwrak behoren. Archeologische begeleiding De eigenlijke bergingswerkzaamheden worden uitgevoerd door de Bergings- en IdentificatieDienst van de Koninklijke Luchtmacht (BIDKL), zij worden ondersteund door een deskundig bergingsbedrijf,

Leemans Speciaalwerken b.v.
Tijdens de bergingswerkzaamheden van het vliegtuigwrak en haar mogelijke bemanning is een gecertificeerde KNA-archeoloog van Assist Explore b.v. op het werkveld aanwezig om de archeologische begeleiding uit te voeren:

Een korte uitleg:
Door tijdens gravend onderzoek mee te kijken met een archeologische visie kan een kritische, maar waardevolle aanvulling op de historische bronnen verkregen worden. Daarnaast zullen de bevindingen een aanvulling, of misschien wel een bevestiging van de verhalen van de ooggetuigen betekenen.

Bijzondere wrakdelen en andere van belang zijnde objecten worden door het bergingsteam aan de archeoloog getoond voor nadere registratie en documentatie. Op deze manier worden de vliegtuigwrakresten en oude archeologie verder onderzocht en geregistreerd.

Duur bergingsproject
De berging begint in augustus 2020 en medio oktober van datzelfde jaar wordt de berging officieel afgerond. Het complete bergingsproject op het Markermeer heeft zo’n 10 werkweken in beslag genomen, hierbij zijn er zo’n 765 vondsten opgenomen die in een nader archeologisch uitwerkingsonderzoek verder in beeld worden gebracht.

Bevindingen rapportage
De aangetroffen archeologische vondsten worden momenteel nog uitgewerkt. Op dit moment worden zo’n 765 archeologische vondsten geconserveerd. Na analyse door materiaalspecialisten, worden deze voorgelegd aan het depot voor bodemvondsten van de Provincie Flevoland. Een uiteindelijke rapportage wordt opgesteld wanneer alle vondsten zijn geanalyseerd.